
پروتز متحرک دندان _ انواع، مزایا و معایب آن، مواد سازنده و داوم آن در مقاله زیر بررسی می شود. از دست دادن یک یا چند دندان میتواند تاثیرات منفی را در جذابیت چهره شخص داشته باشد. علاوه بر مشکلات ظاهری از دست دادن دندان میتواند باعث ایجاد مشکلات بسیاری در غذا خوردن و یا صحبت کردن نیز شود. پروتز پارسیل متحرک از انواع پروتز های دندانی است که برای جایگزینی یک یا چند دندان از دست رفته در هر فک استفاده میشود. پروتز های دندانی به دو صورت ثابت و متحرک هستند که دندانپزشکان در شاخه دندانپزشکی زیبایی و ترمیمی از آنها استفاده میکنند. پروتز پارسیل راه حلی ساده برای پر کردن جای خالی دندان از دست رفته است و زمانی استفاده میشود که تعدادی دندان سالم در هر فک و در ردیف دندان وجود داشته باشد. دندان ها در این نوع پروتز توسط پایه به هم متصل هستند که این پایه شبیه لثه دندان است و تمامی اجزا توسط اسکلت پایه های فلزی به یکدیگر متصل میشوند. از خصوصیات پروتز پارسیل متحرک میتوان به زیبایی، عملکردی همانند دندان های طبیعی و سهولت در عمل جویدن و صحبت کردن اشاره کرد.
پروتز متحرک دندان چیست و چه کاربردی دارد؟
پروتز متحرک دندان همان دندان مصنوعی می باشد که انواع مختلفی دارد. این پروتز ها دارای دو نوع ثابت و متحرک هستند. پروتز های متحرک که در این مقاله ما به آن پرداخته ایم پروتز هایی هستند که هر زمان که فرد بخواهد می تواند آن ها را به راحتی در دهان گذاشته و یا بردارد. این نوع از پروتز زمانی کاربرد دارد که فرد همه ی دندان ها یا چند واحد از دندان های خود را از دست داده باشد.
در این مواقع پزشک برای جایگزین کردن دندان ها، بریج، پروتزهای متحرک، ایمپلنت دندان و یا سایر روش های درمانی را پیشنهاد می دهد. با مراجعه به کلینیک پاسارگاد و مشورت با متخصصین می توانید بهترین روش درمانی برای جایگزینی دندان های از دست رفته خود، انتخاب کنید. در ادامه به معرفی انواع پروتز متحرک می پردازیم:
انواع پروتز پارسیل متحرک
- پروتز بافتی اکریلیک
- پروتز با چارچوب فلزی
- پروتز انعطاف پذیر
پروتز ثابت و متحرک دندان کدام بهتر است؟ هر یک از انواع پروتز ثابت و متحرک چه ویژگی هایی دارند؟
پروتز متحرک دندان کامل یا دست دندان (فول دنچر)
پروتز متحرک دندان یا دست دندان، پروتزی است که به راحتی داخل دهان قرار گرفته یا برداشته می شود. این پروتز زمانی کاربرد دارد که همه دندانهای بیمار کشیده شده باشد. پروتزهای متحرک دندان کامل به دو دسته تقسیم می شوند:
- دندان
- لثه
که حالت لثه به صورت معمولی یا نرم ساخته می شود. حالت لثه نرم در موارد خاص و اوایل قرار گیری دندان استفاده می گردد.

پروتز اوردنچر
پروتز دندان اوردنچر از نوع پروتز متحرک و دست کامل دندان است. این پروتز روی چند پایه ایمپلنت یا روی دو پایه از دندان قرار داده می شود. راحتی این نوع از پروتز نسبت به پروتزهای ثابت کمتر است.

پروتز دندان نا کامل یا پارسیل (پارشیل)
در صورتی که یک یا چند دندان از دست رفته دارید؛ پروتز متحرک پارسیل استفاده می شود. این پروتز زمانی استفاده می شود که دهان خالی از دندان نباشد و تعدادی دندان سالم در هر فک و در ردیف دندان وجود داشته باشد.

پروتز ثابت دندان چیست؟
مواد سازنده پروتز متحرک
مواد و متریال در ساخت پروتزهای متحرک متفاوت می باشد. در مورد پروتز های پارسیل با ترکیب هایی به صورت، تمام آکریل یا فلیپر روبرو هستیم. در کنار اینها آلیاژهای فلزی نیز تشکیل دهنده پروتز می باشند که شامل کبالت و کرم می باشد.
نحوه ساخت پروتز متحرک
از پروتز دندان برای جایگزینی و حفاظت از دندان ها استفاده میشوند. مراحل ساخت پروتزهای دندانی به شرح زیر میباشد:
- جلسه معاینه و مشاوره
- قالبگیری و تصویربرداری
- طراحی و ساخت پروتز
- نظیم نهایی پروتز دندانی
مراقبت از پروتزهای متحرک
شاید در ابتدا کمی با وجود یک جسم خارجی در دهان خود با مشکل مواجه شوید؛ اما به مرور زمان به آن عادت می کنید و باید بیشترین میزان مراقبت و نگهداری را از آن به عمل بیاورید. پروتز های متحرک همانند دیگر روش ها درمانی نیاز به مراقبت هایی دارد. رعایت نکات زیر در جهت مراقبت از پروتز دندان توصیه میشود:
- رعایت بهداشت دهان و دندان جهت جلوگیری از ایجاد عفونت
- استفاده از ابزار مناسب پروتز دندان
- هر شش ماه یک بار مراجعه به دندانپزشکی
- خودداری از مصرف دخانیات
- مراقبت از افتادن پروتز هنگام تمیز کردن
- خارج نکردن پروتز متحرک از دهان هنگام خواب در روز های اول
- دو بار مسواک زدن در روز برای پروتز متحرک
- تمیز کردن دندان بلافاصله بعد از مصرف خوراکی های رنگی
- تمیز کردن دهان و لثه و مخاط داخلی دهان با مسواک نرم
- قرار دادن هفتگی پروتز متحرک داخل محلول ضدعفونی کننده

ماندگاری پروتز متحرک دندان چقدر است؟
دوام پروتز متحرک دندان به نحوه نگهداری و رعایت بهداشت آن نیز بستگی دارد. اما، به صورت معمول، عمر این محصول بین 5 تا 10 سال است. در برخی افراد، حتی تا آخر عمر میتوانند از این پروتز استفاده کنند.
در واقع می توان گفت پروتزی دوام و ماندگاری طولانی دارد که به درستی تجویز شده و مورد استفاده قرار گیرد.
به عبارت دیگر دندان پزشک مراحل بالینی مانند قالبگیری را به درستی انجام دهد، ساخت پروتز در لابراتوار به خوبی انجام شود و بیمار به طور صحیح مراقبت های بهداشتی را انجام دهد.
در روزهای نخست قرار دادن پروتز متحرک در دهان، التهاب بافتی پیش می آید. این مسئله آزار دهنده بوده و موجب جاگیری نامناسب پروتز می شود که البته با کمک دندانپزشک قابل رفع است. توجه به بهداشت دهان و دندان و اندکی صبر برای گذر از این مرحله و عادت به دندان مصنوعی ضروری است.
مزایای پروتز متحرک چیست؟
این روش درمانی یک روش کم تهاجم بوده که در آن می توانید اصلاح طرح لبخند خود را با مقرون ترین هزینه ها به جای استفاده از روش هایی همچون اصلاح طرح لبخند با ایمپلنت انجام دهید. در ادامه به بارزترین فواید استفاده از پروتزهای متحرک پرداخته ایم:
- افزایش احساس اعتماد به نفس در هنگام لبخند زدن و صحبت کردن
- سازگاری آسان با آن
- حفظ سلامت دهان و دندان و جلوگیری از جابجایی دندان های طبیعی
معایب پروتز متحرک دندان
- مدت زمان عادت کردن فرد به پروتز طولانی است و موجب ناراحتی فرد می شود.
- در صورت رعایت نادرست بهداشت دهان احتمال ابتلا به عفونت دهانی افزایش پیدا می کند.
- با تحلیل رفتن استخوان و لثه ها، ممکن است پروتز شل شود و در دهان لق باشد. که برای تعویض آن باید به متخصص پروتز خود مراجعه کنید.
- در ابتدا پروتز متحرک دندان گیر و ثبات خوبی دارد اما به تدریج با تحلیل رفتن استخوان و لثه گیر ثبات آن کمتر شده و دهان فرد را زخم می کند. پس پیش از شروع درمان متخصص پروتز به بیمار پیشنهاد کاشت ایمپلنت را می دهد.
کدام یک از انواع دندان مصنوعی برای شما مناسب است؟
قیمت دندان متحرک
این روش یک روش درمانی مقرون به صرفه نسبت به سایر روش ها که اغلب نسبت به سایر گزینه ها هزینه کمتری دارد هزینه پروتز متحرک دندان به موارد مختلفی بستگی دارد. به طور مثال پروتزهای پارسیل در دسته پروتز های ارزان قیمت قرار می گیرند از جمله:
- متریال و مواد استفاده شده در ساخت پروتز (مانند فلز، آکریلات، بایو اچ پی پی)
- نوع دندان مصنوعی (آکریلات، کامپوزیت، پرسلن، زیرکونیا)
پروتز متحرک دندان ژله ای
دندان های مصنوعی از دو قسمت پروتز دندان و پایه تشکیل شده اند. برای ساخت پایه دندان از نایلون، اکریلیک و فلز کروم کبالت استفاده می شود. در صورتی که پایه دندان از نایلون ساخته شود، به آن دندان مصنوعی ژلهای گفته می شود؛ که دارای مزایایی همچون انعطاف بیشتر، عدم حرکت دندان مصنوعی در دهان و … می باشد.
پروتز متحرک تکی یا تک دندان
دندان مصنوعی پارسیل، تکی یا تکه ای از جنس دندان مصنوعی کامل می باشد؛ و در مواردی که سایر درمان ها مانند ایمپلنت یا بریج مناسب نباشد از پروتز متحرک تک دندان استفاده می شود. در این پروتز جهت استحکام و افزایش گیر یک شاسی فلزی از جنس کروم کبالت وجود دارد که دندان های مصنوعی بر روی آن سوار می شوند.
دندان مصنوعی تکی یا تکه ای جلو
پروتز متحرک تکی دندان در موارد زیر طبق صلاحدید دندانپزشک استفاده می شود:
- با توجه به شرایط جسمانی و سن بالای فرد اگر امکان جراحی و عمل پیوند استخوان وجود نداشته باشد.
- شرایط مالی بیمار امکان درمان های دیگر مانند ایمپلنت را ندهد.
مهمترین دلایل شکسته شدن پروتز متحرک
- فشار و ضربه: احتمال شکستن دندان مصنوعی فک بالا دو برابر فک پایین است. بیشترین آسیبی که برای دندان مصنوعی پیش می آید شکستگی پایه و افتادن دندان به دلیل فشار ناشی از استفاده زیاد و ضربه (افتادن) می باشد.
برای جلوگیری از این اتفاق هنگام خارج کردن پروتز از دهان و شستشوی آن مراقب باشید که از دستتان نیوفتد. همچنین از جویدن و گاز زدن خوراکی های سفت و سخت با دندان مصنوعی خودداری کنید.
- ساییدگی و شکستن به علت استفاده طولانی مدت: همانطور که گفته شد پروتز متحرک دندان طول عمر مشخصی دارد و بعد از مدت طولانی استفاده پایه و دندان های پروتز دچار استهلاک و ساییدگی می شوند.
این آسیب به حدی می رسد که دندان مصنوعی کارایی، عملکرد و ظاهر متناسب خود را از دست می دهد. در این شرایط بهترین کار تعویض پروتز متحرک دندان است.
- تغییر ساختار استخوان فک: به طور طبیعی و عادی استخوان فک با گذشت زمان دچار تغییر می شود. این تغییر به طوری است که تناسب لثه با دندان مصنوعی از بین می رود و پایه پروتز به خوبی روی لثه قرار نمی گیرد.
فرآیند و مدت زمان تغییر ساختار لثه در افراد مختلف متفاوت است. در افرادی که به تازگی دندان هایشان را از دست داده اند این اتفاق ممکن است طی چند ماه بیافتد. در افرادی که سال ها پیش جای دندان هایشان خالی شده است بعد از گذشت چند سال تغییرات استخوان فک قابل توجه خواهد بود.
برای حل این مشکل می توان استر یا پایه پروتز را تعویض نمود و دندان مصنوعی مطابق با شرایط جدید فک تغییر داد.
سوالات متداول
بله. ولی بهتر است پیش از خواب، پروتز کامل دندان از دهان خارج شود. پروتز کامل در طول روز به لثه و استخوان فشار وارد می کند، بنابراین خارج کردن آن از دهان در طول شب، به لثه و استخوان ها امکان استراحت و ترمیم می دهد. و همچنین از عفونت نیزجلوگیری شود.
طول عمر پروتز متحرک دندان ژله ای به عوامل مختلفی از جمله نحوه ی مراقبت از آن و سلامت کلی دهان و دندان فرد استفاده کننده بستگی دارد. به طور متوسط، یک پروتز متحرک دندان ژله ای که به خوبی نگهداری می شود می تواند 5 تا 10 سال قبل از نیاز به تعویض یا تنظیم دوام بیاورد.
پاسخ به این سوال به این سادگیها نیست. زیرا معیارهای زیادی برای انتخاب بهترین روکش دندان وجود دارد که یکی از آن ها میزان هزینه ای است که می خواهید جهت نصب روکش دندان اختصاص دهید. اما به طور کلی برای دندان های قدامی شما، بهترین نوع روکش دندان، روکش های تمام سرامیک هستند و برای دندان های خلفی روکش های زیرکونیا، تمام فلز و فلز سرامیک گزینه های مناسب تری هستند.
بله، پروتزهای کامل عملکرد جویدن را آسان تر کرده و به شما امکان می دهند غذا های متنوعی بخورید. با این حال، توصیه می شود در ابتدا با غذا های نرم تر شروع کنید و به تدریج غذا های سفت تر را نیز امتحان کنید.
کلام پایانی
گاهی نمی توان از پروتز ثابت دندان و یا ایمپلنت برای جایگزینی دندان های از دست رفته استفاده کرد. در چنین شرایطی، دندانپزشک استفاده از پروتز دندان متحرک را تجویز می کنند. همان طور که از نام پروتز متحرک مشخص است. این پروتزهای دندانی را می توان به راحتی داخل دهان گذاشت و یا برداشت. پروتز دندانی متحرک بین سالمندان بسیار محبوب است؛ اما این بدین معنا نیست که جوانان از آن استفاده نمیکنند.
پروتزهاي متحركها پروتزهایی هستند که شب ها از دهان خارج می شوند تا نسوج زیرین استراحت کنند
حال که درباره مزایا و معایب پروتز متحرک دندان اطلاعات کافی کسب نمودید بهتر میتوانید تصمیم بگیرید که کدام نوع از پروتز برای جایگزین نمودن دندانهای از دست رفته مناسب خواهد بود. برای دریافت راهنماییهای بیشتر با ما در تماس باشید.
ویزیت آنلاین و رایگان
امکان طرح سوال و مشکل دندانپزشکی در واتس اپ و دریافت پاسخ
اگر شما هم از آن دسته افراد هستید که دندان خود را از دست داده اید، می توانید با استفاده از دندان مصنوعی عملکرد دندان خود را به صورت کاملا طبیعی به دست آورید. با استفاده از دندان مصنوعی می توانید از افتاگی لب ها و گونه ها جلوگیری نمایید و لبخند زیباتر داشته باشید.
کلینیک تخصصی پاسارگاد در راستای مسئولیت مدنی و پزشکی خود درباره ارتقا سلامت و بهداشت دهان و دندان اقدام به راهاندازی امکان ویزیت و مکالمه با پزشکان خود را در پیامرسان واتساپ مهیا کرده است.
کلینیک دندانپزشکی پاسارگاد، به صورت آنلاین، اقدام به ویزیت رایگان مراجعانی می کند که نیازمند درمان ایمپلنت بوده ولی امکان مراجعه حضوری ندارند. این ویزیت آنلاین، از طریق تماس تصویری یا پیام متنی صورت میگیرد. تعدادی از متقاضیان به صورت تخصصی و در یک فضای کاملاً دوستانه توسط دکتر روشن طلب ویزیت و معاینه خواهند شد.
اگر در مورد پروتز متحرک دندان سوالی دارید و قصد گرفتن وقت برای مشاوره دارید، تیم دندانپزشکی ما آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند. اگر می خواهید برای مشاوره برنامه ریزی کنید، همین امروز با ما تماس بگیرید.
01332123208-9