عفونت دندان عقل و درمان آن

عفونت دندان عقل و درمان آن چیست؟ عفونت دندان عقل یا همان پری کرونیت‌ می‌تواند خیلی ناراحت کننده باشد و موجب التهاب لثه اطراف دندان شود. افرادی که درگیر این مشکل شده‌اند علائمی مانند درد، احساس مزه های ناخوشایند، تورم فک، تورم غدد لنفاوی و گردن را تجربه‌ می‌کنند که به دلیل وجود باکتری‌ها در جرم دندان یا پلاک است. 

با توجه به اینکه بیرون آمدن دندان عقل از لثه پروسه طولانی‌تری دارد لثه اطراف آن حساس‌تر شده و بیشتر در معرض عفونت قرار دارد. ازاین‌رو اگر به نکات بهداشتی دهان و دندان توجه نشود‌ می‌تواند عفونت دندان عقل و لثه را به دنبال داشته باشد. اگر‌ می‌خواهید اطلاعات بیشتری در مورد دلایل عفونت دندان عقل کسب کنید پیشنهاد‌ می‌کنیم تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

پری کرونیت چیست؟

پِری کرونیت (Pericoronitis) به عفونت باکتریایی گفته می شود که در بافتهای نرم اطراف تاج دندان (بخش سفید رنگ دندان که بیرون از لثه قرار دارد) اتفاق می افتد. “پری” به معنی اطراف و “کرون” به معنی تاج دندان و پسوند “یت” به معنی التهاب است بنابراین پری کرونیت به معنی التهاب اطراف تاج دندان می باشد.

در اغلب موارد پری کرونیت در دندانهای عقل دیده می شود. پیش از این که در مورد عفونت اطراف دندان توضیح بدهیم، باید با اصطلاح “دندان نیمه نهفته” یا “دندان نیمه بیرون زده” آشنا شوید. دندان نیمه بیرون زده به دندانی گفته می شود که بخشی از قسمت تاج آن در زیر لثه مانده و بخشی از آن از لثه بیرون زده است. گاهی این وضعیت موقتی است و دندان به تدریج کامل بیرون می زند و در برخی موارد اگر اقدامی صورت نگیرد این وضعیت ماندگار خواهد بود.

چرا دندان عقل درگیر عفونت‌ می‌شود؟

دندان عقل با توجه به موقعیت خاصی که در دهان دارد، نسبت به سایر دندان‌ها احتمال عفونی شدن آن بیشتر است. زیرا مسواک زدن و نخ دندان کشیدن آن دشوارتر است. از این‌رو این دندان‌ها معمولا یا به خوبی تمیز نمی‌شوند و یا اینکه کلا فراموش‌ می‌شوند، این مسئله موجب‌ می‌شود که باقیمانده غذا، پلاک و سایر مواد ریز میان دندان‌ها انباشته شوند و به عاملی برای رشد باکتری‌ها تبدیل شوند. این شرایط موجب عفونی شدن دندان عقل‌ می‌گردد. 

پری کرونیت در اثر رشد بیش از حد باکتریهای موجود در دهان اتفاق می افتد. هنگامی که باکتریها در نواحی دور از دسترس مسواک در دهان تجمع می یابند و تمیز نمی شوند، عفونت ایجاد می کنند. در مواردی که دندان عقل به صورت نیمه بیرون زده باشد، پناهگاه امنی برای باکتریها فراهم می کند و پلاک و باکتریهای تجمع یافته در جوار آن رشد و تکثیر می یابند.
از آنجایی که اغلب، تعادل ظریفی بین باکتریها و مکانیسم دفاعی بدن در مقابل آنها وجود دارد، در صورتی که عاملی باعث بر هم زدن این تعادل شود (از جمله بیماریها، جراحات، افزایش شمار باکتریها یا تغذیه رسانی به باکتریها) عفونت ایجاد می شود.

مراقبت های بعد از جراحی و کشیدن دندان

د. کشیدن دندان از جمله بیماریها و مشکلاتی است که می توان گفت برای تمام افراد دیر یا زود بوجود می آید. پس چه الان در این مرحله قرار داشته باشیم و چه دندان هایمان سالم باشد، خوب است در مورد این مراقبت ها اطلاعات کافی داشته باشید.

عفونت دندان عقل چه علائمی دارد؟

عفونت دندان عقل‌ می‌تواند علائم مختلفی داشته باشد اما مهم‌ترین آن‌ها احساس درد در آن ناحیه است. گاهی اوقات عفونی شدن دندان عقل موجب درد در کل فک، گلو، گردن و سردرد‌ می‌شود. تورم غدد لنفاوی زیر فک نیز با این دردها همراه است. 

از دیگر علائم پری کرونیت‌ می‌توان به تورم صورت و فک، مزه بد در دهان، عفونت و تب، ترشح چرک، آبسه و احساس بو اشاره کرد. گاهی اوقات حتی خوردن و یا جویدن نیز برای فرد دشوار خواهد شد. اگر شما نیز این علائم را احساس‌ می‌کنید بهتر است که هرچه سریع‌تر به دندانپزشک مراجعه نماییند. پزشک با توجه به این علائم بیماری را تشخیص‌ می‌دهد و بهترین روش درمانی را تجویز‌ می‌کند.

مقایسه عفونت گذرا و ماندگار در دندان

مادامی که دندان نیمه بیرون زده بماند و تمیز کردن کامل آن امکان پذیر نباشد، فرد دوره های پری کرونیت مکرر را تجربه می کند.
عفونت گذرای دندان: در مواردی که دندان در مرحله بیرون زدن باشد و نیمه بیرون زدگی آن موقتی باشد، مشکل عفونت اطراف آن نیز گذرا خواهد بود. هنگامی که دندان کامل از لثه بیرون بزند می توان آن را با مسواک و نخ دندان کامل تمیز کرد و اجازه تجمع به باکتریها نداد، بنابراین دیگر عفونتی اتفاق نمی افتد.
عفونت ماندگار دندان: در مواردی که دندان نیمه بیرون زده یا نهفته (کاملا در زیر لثه مانده) باشد، عفونتهای مکرر در اطراف آن اتفاق می افتد.
در فرایند بیرون زدن دندان که به بافتهای لثه فشار وارد می شود، یکپارچگی کیسه رشد دندان از بین می رود و باکتریهای دهان به سهولت وارد این فضا می شوند و آن را اشغال می کنند.
متاسفانه هیچ راهی وجود ندارد که بتوان به شکل موثر و مناسبی این فضا را تمیز کرد. به همین علت به مرور زمان فعالیت باکتریها منجر به عفونت فعال می شود که به بافتهای مجاور دندان عقل گسترش می یابد.

کشیدن دندان عفونی امکان پذیر است؟

آیا می دانید منظور از کشیدن دندان عفونی چیست؟  علائم عفونت دندان چیست؟ خطرات و عوارض کشیدن دندان عفونی چیست؟ 

دندانپزشک چگونه عفونت دندان عقل را تشخیص‌ می‌دهد؟

جراح دهان یا دندانپزشک متخصص با بررسی وضعیت دهان و دندان بیمار‌ می‌تواند به خوبی تشخیص دهد که آیا دندان عقل نهفته دچار عفونت شده و یا اینکه این علائم نشان دهنده مشکل دیگری است. برای این منظور  سوالاتی در رابطه با سلامت عمومی و علائم دندانی از بیمار‌ می‌پرسد و با بررسی وضعیت دندان‌ها و لثه و عکس‌برداری از دندان به طور دقیق تشخیص‌ می‌دهد که دندان‌ها یا لثه دچار آسیب شده‌اند و یا اینکه دندان‌های نهفته در فک وجود دارد و باعث ایجاد عفونت در دهان شده‌اند.

روش‌های درمان عفونت دندان عقل

• هنگامی که بیمار برای درمان پری کرونیت یا عفونت دندان عقل به دندانپزشک مراجعه‌ می‌کند، دندانپزشک با بررسی وضعیت دندان و لثه و میزان عفونتی که وجود دارد بهترین روش درمانی را انتخاب‌ می‌کند و نکات مراقبتی لازم را به بیمار توصیه‌ می‌کند. از بهترین راهکارها برای درمان عفونت عقل‌ می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
• در صورتی که عفونت فقط در دندان وجود داشته باشد و تورم و درد چندان زیاد نباشد،‌ می‌توان با شستشوی دهان با آب گرم و نمک از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. 
• در برخی مواقع لثه، فک و گونه نیز دچار تورم و درد‌ می‌شود که در چنین شرایطی بیمار باید به دندانپزشک مراجعه کند تا با تجویز آنتی بیوتیک‌هایی مانند پنی سیلین و مسکن‌هایی مثل استامینوفن میزان درد و عفونت کاهش یابد.
• در مواردی که فرد دوباره درگیر عفونت دندان عقل‌ می‌گردد و یا التهاب و درد شدیدی دارد باید به جراح دهان و دندان مراجعه نماید تا دندان عقل را کاملا از لثه خارج کند. درصورتی‌که به عمل جراحی نیاز باشد باید در جلسه مشاوره دندانپزشک با بیمار صحبت کند تا اطلاعاتی در مورد مشکلات سلامتی، حساسیت‌های دارویی بیمار و سایر موارد به دست آورد تا بتواند جراحی را به بهترین شکل ممکن انجام دهد. این جراحی معمولا حدود ۴۵ دقیقه طول‌ می‌کشد و همراه با بی حسی موضعی انجام‌ می‌شود. 

بعد از عمل نیز نیاز است که بیمار مراقبت های ضروری را رعایت کند تا زخم کاملا بهبود پیدا کند. در چند روز اول بیمار باید از غذاهای نرم استفاده کند تا مانع از فشار آمدن زیاد به زخم شود. علاوه بر این توصیه‌ می‌شود که به مدت یک هفته با استفاده از آب و نمک دهان را شستشو دهد تا باکتری‌های باقیمانده درون دهان کاملا از بین بروند. 

علت و روش های کشیدن دندان

در ابتدا باید ببینیم که چرا باید دندان را بکشیم و در چه مرحله‌ای نیاز به کشیدن دارد؟ 

نحوه جراحی دندان عقل برای از بین بردن درد و عفونت

در این جراحی ابتدا قسمت زیر اوپرکلوم شستشو داده‌ می‌شود تا مواد تحریک کننده و اضافی به طور کامل خارج گردد. گاهی اوقات در کنار این شستشو با استفاده از ابزارهای دندانپزشکی دبریدمان دندان که به معنی از بین بردن جرم، رسوب و مواد غذایی میان دندان‌ها است، نیز انجام‌ می‌شود. با انجام شستشو به تنهایی فقط آبسه دندان کاهش‌ می‌یابد اما برای تخلیه آن نیاز است که برشی کوچک ایجاد شود. 

همچنین صاف کردن دندان مقابل دندان آسیب دیده که به آن فشار وارد‌ می‌کند موجب از بین بردن منشا زخم‌ می‌شود. در‌صورتی‌که پس از درمان بیمار همچنان علائمی مانند تورم گردن و صورت، ورم غدد لنفاوی گردن، تب و کسالت داشته باشد دندانپزشک یک دوره مصرف آنتی بیوتیک نیز برای او تجویز‌ می‌کند. این آنتی بیوتیک‌ها عمدتا از گروه بتالاکتام مثل مترونیدازول و کلیندامایسین هستند. 

درصورتی‌که بیمار در بلع و تنفس با مشکل مواجه شود و به سختی این کار را انجام دهند دچار عفونت مزمن شده است و باید هرچه سریع‌تر به اورژانس بیمارستان مراجعه نماید تا با تزریق محلول‌های خاص و داروهای وریدی وضعیت تنفس او را بهبود ببخشند. در برخی مواقع از جراحی‌های نیمه اورژانسی برای کاهش تورمی که موجب اختلال در  تنفس بیمار شده استفاده‌ می‌کنند. 

عفونت دندان عقل چه عوارضی دارد؟

عفونت دندان عقل و نهفتگی آن‌ می‌تواند موجب آسیب رسیدن به سایر دندان‌ها شود. درصورتی‌که دندان عقل به دندان آسیاب دوم فشار وارد نماید احتمال دارد این دندان دچار آسیب دیدگی شود و ریسک عفونت در این قسمت افزایش یابد. دندان عقل همچنین با فشاری که به سایر دندان‌ها وارد‌ می‌کند موجب شلوغی آن‌ها شده، به‌طوری‌که برای منظم کردن دندان‌ها به درمان ارتودنسی نیاز خواهد بود. 

درصورتی‌که کیست‌های دندان عقل داخل کیسه‌ای در استخوان فک رشد کند، این کیست‌ می‌تواند موجب آسیب دیدن استخوان فک، اعصاب و دندان‌ها شود. در موارد خیلی نادر نیز حتی ممکن است یک تومور غیر سرطانی و خوش خیم به وجود آورد. در چنین شرایطی باید بافت و استخوان آن ناحیه برداشته شود. 

دندان‌های عقل نیمه نهفته در مقایسه با سایر دندان‌ها بیشتر در معرض خطر پوسیدگی هستند. زیرا تمیز کردن آن‌ها دشوار بوده و غذا و باکتری بیشتر بین لثه و دندان باقی‌ می‌ماند. این نیمه نهفتگی حتی‌ می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های لثه مانند پریکوروتیت را نیز افزایش دهد. 

دوره نقاهت جراحی دندان عقل

دوره نقاهت جراحی دندان عقل چیست؟ 

چگونه از عفونت دندان عقل جلوگیری کنیم؟

نحوه خارج کردن دندان عقل با توجه به موقعیتی که دارد متفاوت است. دندان‌های عقلی که کاملا رشد کرده و از لثه خارج شده‌اند را‌ می‌توان همانند سایر دندان‌ها کشید. اما دندان‌های نهفته و نیمه نهفته نیاز به جراحی دارند تا بتوان آن‌ها را از دهان خارج نمود. 

ازاین‌رو بالغ بر ۸۵ درصد افراد به دلایل مختلفی اقدام به کشیدن دندان عقل خود‌ می‌کنند. این جراحی اگر  چه کمی دشوار است اما با مراجعه به یک جراح دهان و دندان مجرب‌ می‌توان جراحی راحت و موفقی را تجربه کرد. 

با این حال نمی‌توان از تمامی التهابات لثه جلوگیری نمود ولی کشیدن دندان عقل‌ می‌تواند روشی موثر برای جلوگیری از عفونت دندان عقل یا پری  کرونیت باشد. دندانپزشکان نیز خیلی به کشیدن این دندان برای جلوگیری از به وجود آمدن مشکلات ناشی از آن توصیه‌ می‌کنند. 

مراقبت های بعد از کشیدن دندان

بعد از کشیدن دندان چه باید کرد؟ 

سوالات متداول

کلام آخر

عدم رسیدگی به موقع به دندان‌های پوسیده و عفونت دندان عقل یکی از مشکلات جدی است که‌ می‌تواند سلامت افراد را تهدید کند. در واقع عدم توجه به نشانه‌های عفونت دندان عقل و لثه‌ می‌تواند زمینه ساز مشکلات پیچیده‌تری باشد. به‌طوری‌که پروسه درمانی سخت‌تر و پر هزینه‌تر خواهد شد. ازاین‌رو به شما پیشنهاد‌ می‌کنیم که اگر علائم و نشانه‌های عفونت و پوسیدگی دندان را در دهان خود مشاهده کردید هر چه سریع‌تر به دندانپزشک مراجعه کنید تا با بررسی وضعیت دهان و دندانتان و شدت عفونت بهترین روش درمانی را انتخاب کند و این مشکل را برطرف نماید تا از عوارض نجات یابید و سلامت بدن و دندان‌های خود را حفظ کنید.