پست و کور دندان (Post and Core) یا کلاهک و میله، یکی از روش‌های ترمیم دندان است که در دندانپزشکی برای بیماران زیادی انجام میشود. در صورتی که پس از عصبکشی مقدار زیادی از تاج دندان از بین برود، از روکشی به نام پست و کور دندان جهت ترمیم دندان استفاده میشود. اما مراحل پست و کور دندان چگونه است؟ پست دندان بهتر است یا ایمپلنت؟ اگر شما نیز به دنبال اطلاع مفیدی در مورد انواع پست و کور دندان هستید، این مطلب را تا انتها مطالعه کنید.
پست و کور دندان چیست؟
روشی است که برای بازیابی ساختار و عملکرد دندان آسیب دیده یا پوسیده استفاده میشود، مخصوصا در مواردی که پر کردن دندان به روش سنتی پاسخگو نیست. این روش به طور کلی شامل استفاده از یک پست است که در کانال ریشه دندان قرار می‌گیرد و یک کور که از ماده‌ای شبیه به دندان واقعی ساخته میشود و برای جایگزینی قسمت از دست رفته یا آسیب دیده دندان استفاده میشود. اکنون که میدانیم پست و کور دندان چیست، بخشهای این درمان را دقیقتر مورد بررسی قرار می دهیم.
1. پست دندان و گذاشتن پست در ریشه دندان
پست میلهای از جنس‌های مختلف است که در ریشه دندان فرو میرود. اگر دندان به شدت تخریب یا شکسته شده، و از تاج دندان فقط ۱ یا ۲ میلیمتر باقی مانده باشد، با گذاشتن پست در ریشه دندان تاج روی آن بازسازی میشود (چون از تاج دندان چیزی باقی نمانده، ترمیم یا روکش روی آن کنده میشود). برای فراهم کردن محلی برای قرار گرفتن روکش یا ماده ترمیمی تاج دندان، از گذاشتن پست در ریشه دندان استفاده میشود که امتداد آن در حد ۲ تا ۳ میلیمتر بیرون میآید.
انواع پست دندان عبارتند از پستهای پیش ساخته (پین داخل کانال دندان)، فایبر پست و پستهای ریختگی. لازم به ذکر است که در صورت نیاز به گذاشتن پست در ریشه دندان، دندان مورد نظر حتما باید عصبکشی شده باشد. پس از اتمام درمان عصبکشی و بازسازی تاج دندان، دندانپزشک ممکن است استفاده از روکش دندان را به شما توصیه کند. در برخی موارد نیز ممکن است پیش از روکش نیاز به پست و کور دندان داشته باشید.
2. کور دندان: بیلداپ دندان چیست؟
گاهی به دلیل ترک خوردگی، پوسیدگی گسترده، جدا شدن پرشدگی دندان، یا ایجاد سوراخ دسترسی به پالپ، بخش زیادی از ساختار دندان از بین میرود. در چنین شرایطی، از کور بیلداپ (core build up) استفاده میشود. در این بخش از پروسه پست و کور دندان، دندانپزشک ساختار از دست رفته دندان را با مواد ترمیمی مناسب مانند آمالگام یا کامپوزیت بازسازی میکند تا دندان آماده دریافت روکش شود. با انجام این کار فونداسیون مناسبی برای پشتیبانی روکش ایجاد میشود.
اما اهمیت بیلداپ دندان چیست؟ ثبات روکش به ساختار دندانی که در زیر آن قرار گرفته است، بستگی دارد. در صورتی که بخش کمی از ساختار دندان باقی مانده باشد، روکش در صورت وارد آمدن فشار به راحتی از جای خود جدا میشود. در چنین شرایطی با بازسازی دندان به کمک کور بیلداپ می‌توان ساختار دندان را به ابعاد اولیه آن نزدیکتر کرد و طول عمر ترمیم را به حداکثر رساند.
کاشت دندان یک راه عالی برای جایگزین کردن دندان های از دست رفته است.
پست و کور دندان
در قسمتهای قبل توضیح دادیم که پست و کور دندان چیست، گذاشتن پست در ریشه دندان با چه هدفی انجام میشود و اینکه بیلداپ دندان چیست. در ادامه انواع پست و کور دندان را معرفی میکنیم:
- پست و کور ریختگی یا پیشساخته
- پست فایبرگلاس و کور کامپوزیتی
- پست تیتانیوم و کور کامپوزیتی
- پست استنلس استیل پیشنهادی و کور کامپوزیتی
در ساخت پست و کور دندان معمولا از فلزاتی مانند تیتانیوم، استیل و یا فلزات ریختگی استفاده میشود. با این وجود، امروزه برای گذاشتن پست در ریشه دندان و درمان پست و کور دندان معمولا از انواع غیر فلزی استفاده میشود. زیرا انواع غیر فلزی انعطافپذیری بالایی دارند، در برابر فشارهایی که به دندان وارد میشود مقاومتر هستند، و دوام ریشه را در مقابل فشارها افزایش میدهند .همچنین رنگ پستهای غیرفلزی پس از ساخت پست و کور دندان و گذاشتن پست در ریشه دندان شفاف و سفید بوده، و از نظر زیبایی نسبت به پست غیرفلزی کاربردیتر است.
قالبگیری پست دندان
قالبگیری پست دندان پیش از گذاشتن پست در ریشه دندان یکی از مهمترین مراحل پست و کور دندان است. برای گذاشتن پست در ریشه دندان و کور روی دندان باید از یکی از انواع ریختگی یا پیش ساخته استفاده شود. پست و کور ریختگی در میان انواع پست و کور دندان، منحصرا برای دندان خود فرد و در لابراتوار ساخته میشود.
این روش قالبگیری پست دندان و نصب آن طی ۲ جلسه درمان انجام شده و پرهزینه است. اما پست و کور دندان پیشساخته طی ۱ جلسه بدون قالبگیری پست دندان انجام میشود و هزینه کمتری دارد.
بهترین زمان برای انجام پست و کور
زمان قرار دادن پست و کور دندان مهم است زیرا میتواند بر موفقیت کلی عمل تأثیر بگذارد. بهترین زمان پس از اتمام درمان ریشه است. علت این امر هم آن است که در درمان ریشه بخش عفونی و آسیب دیده را از داخل دندان خارج می‌کنند و فضایی برای قرار دادن پست در کانال ریشه ایجاد میشود. سپس باید منتظر ماند تا دندان به طور کامل بهبود پیدا کند و وضعیت آن ثابت شود.
این امر ممکن است بین چند هفته تا چند ماه طول بکشد. اگر بدون توجه به این موارد پست و کور نصب شود، ثبات و ماندگاری زیادی نخواهد داشت. نکته مهم دیگر این است که همه دندان‌ها به پست و کور نیاز ندارند و دندان پزشک باید تمامی دندان‌ها را به طور جداگانه بررسی کند تا تشخیص دهد کدام موارد را می‌توان با این روش درمان کرد.
یکی دیگر از عواملی که میتواند بر زمان‌بندی تاثیر بگذارد، میزان ساختار باقی مانده دندان است. اگر از ساختار دندان مقدار بسیار کمی باقی مانده باشد، دندانپزشک ممکن است قبل از قرار دادن پست و کور، منتظر بماند تا استخوان بیمار در اطراف ریشه دندان بازسازی شود. این فرآیند استئواینتگراسیون نامیده میشود و ممکن است چندین ماه طول بکشد تا تکمیل شود. توجه به این نکته ضروری است که همه بیماران کاندیدای استئواینتگراسیون یا استخوان‌سازی نیستند و دندانپزشک باید هر مورد را ارزیابی کند.
مزایا
این روش درمانی مزایای زیادی دارد که در ادامه آنان را بررسی میکنیم.
- بازیابی عملکرد دندان: همان طور که پیشتر توضیح دادیم با این روش می‌توان از باقی مانده دندان آسیب دیده به بهترین نحو ممکن استفاده کرد.
- حفظ ساختار دندان: با اجرای این روش دیگر نیازی نیست دندان آسیب دیده را بکشید.
- برگرداندن ظاهر زیبا: مسلماً پر کردن جای خالی دندان آسیب دیده میتواند ظاهر کلی دهان را زیبا کند.
- نتایج طولانی مدت: این روش ماندگاری بالایی دارد. هر چند میزان ماندگاری به نوع مراقبت فرد بستگی دارد.
- نگهداری آسان: برای نگهداری از این روش نیازی نیست کار خاصی انجام دهید. کافی است بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. مسواک بزنید. نخ دندان بکشید و هر شش ماه یک بار برای چکاپ به دندان پزشک مراجعه کنید.
معایب
این روش در کنار مزایا، نقاط ضعفی هم دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره میکنیم.
۱. زمان‌بر بودن: در مقایسه با درمان‌های جایگزین مانند ایمپلنت‌های دندانی، این روش میتواند زمان‌بر باشد. برای تکمیل درمان نیاز به چندین قرار ملاقات است.
۲. گران قیمت: هزینه پست دندان میتواند بالا باشد؛ زیرا یک روش گسترده و پیچیده است و گاهی زمان زیادی می‌برد.
۳. خطر بروز عوارض: این روش به طور کلی بی‌خطر است، با این حال، خطرات احتمالی مانند سوراخ شدن ریشه یا شل شدن پس از نصب وجود دارد.
۴. خطر عفونت: در درمان‌های دندانی همیشه خطر عفونت وجود دارد، به خصوص اگر دندان قبل از عمل عفونی شده باشد. این امر ممکن است منجر به عوارض بیشتر و جلسات درمانی اضافی شود.
۵. مناسب نبودن برای همه: پست و کور دندان برای همه بیماران مناسب نیست. دندانپزشک دندان‌های بیمار را به دقت ارزیابی میکند تا تعیین کند این روش مناسب بیمار است یا خیر.
پست دندان بهتر است یا ایمپلنت؟
مهمترین مسئلهای که مشخص میکند پست دندان بهتر است یا ایمپلنت، وضعیت دندان شماست. تلاش دندانپزشکان همیشه بر حفظ ساختار طبیعی دندان فرد است. اگر دندان کاملا از دست نرفته و وضعیت توضیح داده شده در ابتدای متن را داشته باشد، پست و کور دندان میتواند روش مناسبتری باشد. در غیر اینصورت، دندانپزشک روشهایی مانند بریج یا ایمپلنت را توصیه خواهد کرد. بنابراین پاسخی قطعی برای سوال پست دندان بهتر است یا ایمپلنت وجود ندارد، و معاینه و مشورت با متخصص لازم است.
آیا ایمپلنت مادام العمر است؟
میزان ماندگاری پست و کور دندان
میزان ماندگاری به عوامل مختلفی بستگی دارد. ماندگاری این روش به طور متوسط بین ۵ تا ۱۰ سال است. در ادامه عواملی را که روی میزان ماندگاری پست و کور دندان تاثیر می‌گذارند توضیح می‌دهیم.
- کیفیت مواد: قطعاً کیفیت مواد روی میزان ماندگاری پست و کور تاثیر بسیار زیادی می‌گذارد. میزان مقاومت موادی مانند فلزات یا سرامیک‌ها در برابر سایش و شکستگی متفاوت است. معمولاً از نوع سرامیکی استفاده میشود زیرا زیبایی و سازگاری بهتری با حرکات دندان دارد.
- محل و وضعیت دندان: موقعیت و وضعیت دندان در حال ترمیم نیز بر طول عمر پست و کور دندان تاثیر می‌گذارد. دندان‌های جلویی ممکن است بیشتر از دندان‌های قدامی دچار ساییدگی شوند. این مورد میتواند روی میزان ماندگاری اثر بگذارد.
- بهداشت دهان و دندان: برای نگهداری نیازی نیست کار خاصی انجام بدهید و کافی است بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. منظور این است که مسواک بزنید و نخ دندان بکشید و هر چند ماه یک‌بار برای معاینه نزد دندانپزشک بروید.
- مهارت پزشک: از دیگر عواملی که روی میزان ماندگاری تاثیر می‌گذارد، مهارت و تجربه پزشکی است. یک پزشک ماهر از تکنیک‌ها و تجهیزات مناسب و مواد باکیفیت برای انجام کارهای خود استفاده میکند. در نتیجه آنچه انجام می‌دهد ماندگاری بیشتری خواهد داشت.
کاشت دندان رشت در کلینیک تخصصی ایمپلنت و پروتز دندانی پاسارگاد براساس جدیدترین روش‌ها و تکنیک‌های متداول، زیر نظر بهترین متخصصان ایمپلنت، متخصصان پروتز و جراحان فک و صورت انجام میشود.
سوالات متداول
میزان ماندگاری به عوامل مختلفی بستگی دارد ولی در مجموع بین ۵ تا ۱۰ سال دوام می‌آورد.
در صورتی که پوسیدگی شدید باشد و امکان استفاده از روش پر کردن سنتی وجود نداشته باشد، می‌توان از پست و کور استفاده کرد.
خیر این روش به خودی خود دردناک نیست زیرا دندانپزشک از بی‌حسی استفاده میکند. احساس درد خفیف پس از انجام این کار طبیعی است و پس از چند روز رفع میشود.
کلام آخر
در این مقاله به بررسی پست و کور دندان و نحوه انجام آن پرداختیم. این روش مزایا و کاربردهای زیادی دارد و اگر به درستی اجرا شود، ماندگاری بالایی خواهد داشت. دندانپزشک پس از معاینه دندان تصمیم می‌گیرد که این روش مناسب دندان آسیب دیده است یا باید از روش‌های درمانی دیگری استفاده شود. نظر شما در این باره چیست؟ لطفاً نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.
اگر در مورد روکش دندان سوالی دارید و قصد گرفتن وقت برای مشاوره دارید، تیم دندانپزشکی ما آماده پاسخگویی به سوالات شما هستند. اگر می خواهید برای مشاوره روکش دندان برنامه ریزی کنید، همین امروز با ما تماس بگیرید.
01332123208-9