آبسه دندان چیست؛ علل، علائم و درمان آن چگونه است؟ آبسه دندان، به مرحله از بیماری گفته میشود که در آن بافت نرم داخل دندان آسیب میبیند و باعث تورم و التهاب میشود. این بافت نرم شامل اعصاب و رگها است که همانند تمام بافتهای دیگر بدن در برابر عفونتهای مختلف حساس است. آبسه دندان ممکن است به دلیل شکستن دندان، ترک دندان یا عفونتها ایجاد شود. این بیماری میتواند بسیار دردناک باشد و باعث تورم گلو، صورت و گردن نیز شود. ممکن است در نتیجهی عفونت دندان، یک ضربهی شدید، یا حتی یک عمل دندان پزشکی اتفاق بیفتد. آبسه دندان معمولاً با عفونت دندان همراه است و میتواند به سرعت گسترش پیدا کند. در این مقاله، ما به بررسی علت، علائم، درمان و پیشگیری از آبسه دندان میپردازیم.
آبسه دندان چیست؟
آبسه دندان، یک حفره پر از باکتری است که در اطراف ریشه دندان به وجود میآید و میتواند هر سنی درگیر کند. این عارضه ناشی از عفونت باکتریایی است که در صورت درمان به موقع، هیچ مشکلی ایجاد نمیکند، اما در غیر این صورت ممکن است به سایر اعضای بدن، از جمله فک، گردن و سر گسترش یابد. برای درمان آبسه دندان، از آنجا که آبسه دندان به خودی خود درمان نمیشود برای درمان این عارضه حتما باید به دندانپزشک یا متخصص درمان ریشه مراجعه کرد.
انواع آبسه دندان
به طور کلی سه نوع اصلی از آبسههای دندانی وجود دارد که میتوانند در نواحی مختلف اطراف دندان ایجاد شوند. هر 3 مورد در ادامه به زبان ساده توضیح داده شدهاند.
آبسه پریودنتال (Periodontal Abscess)
بیماری آبسه پریودنتال، به نامهای آبسه جانبی یا آبسه پاریتال نیز شناخته میشود، که در استخوان کناری دندان ایجاد میشود. این بیماری یک وضعیت اورژانسی در حوزه دندانپزشکی است که باعث درد شدید و ناراحتی بیمار میشود و نیاز به درمان سریع و مداوم دارد. جمع شدن باکتریها در کیسههای پریودنتال و یا ورود جسم خارجی، موجب ایجاد این بیماری میشود. لذا، اگر احساس درد و ناراحتی دندانی دارید، باید به زودی به دندانپزشک مراجعه کنید و این مشکل بررسی شود.
علت بروز آبسه پریودنتال
آبسه پریودنتال به دلیل جمع شدن باکتریها یا گیر افتادن جسم خارجی در کیسههای پریودنتال ایجاد میشود. این باکتریها معمولاً از طریق غذا و نوشیدنیهایی که میخورید و مینوشید وارد دهان شما میشوند. اگر شما به شکل مناسب و مرتب دندانتان را شستشو نکنید، باکتریها میتوانند در لثهها و فضای بین دندانها جمع شوند و باعث بروز آبسه پریودنتال شوند.
آبسه پریآپیکال (Periapical Abscess)
آبسه پریآپیکال، مشکل شایعی است که بیشتر به علت عفونت دندانها ایجاد میشود. در این موارد، باکتریها از نوک ریشه دندان و از طریق استخوان به داخل لثه نفوذ میکنند و باعث تورم و درد در ناحیه مورد نظر میشوند.
علت آبسه پریآپیکال
عفونت ناشی از چرک دندان یا لثه، علت اصلی آبسه پریآپیکال دندان است. این عفونت ممکن است به بافتهای نرم داخل لثه و فک گسترش یابد، در صورت عدم درمان، مشکلات جدیتری مانند عفونت سینوس را ایجاد کند.
آبسه ژنژیوال (Gingival Abscess)
آبسه ژنژیوال یکی از مشکلات شایع دندانی است که معمولاً به دلیل عفونت باکتریایی در ناحیه بین دندان و لثه ایجاد میشود.
علت آبسه ژنژیوال
آبسه ژنژیوال به دلیل عفونت باکتریایی که در اثر استفاده نادرست از مسواک، شکستگی دندان و یا گیر کردن غذا در خط لثه ایجاد میشود. در واقع، باکتریهای موجود در دهان در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، به سرعت میتوانند به شکل پیشرفتهای در میان دندانها و لثهها نفوذ کنند که در نهایت باعث ایجاد آبسه ژنژیوال میشوند.
آبسه دندان شیری
به علت تفاوتهایی که در ساختار دندانهای شیری و دائمی وجود دارد، دندانهای شیری بیشتر به آبسه و التهاب احتمالی دچار میشوند. در برخی موارد، برای درمان آبسه دندان شیری، نسبت به درمان آبسه بدون کشیدن دندان با کمک پالپکتومی (خارج کردن عصب دندان) میتوان اقدام کرد. میتوان با مشورت متخصص کودکان یا متخصص درمان ریشه، به درمان آبسه دندان بدون کشیدن آن پرداخت. با این روش، میتوان از افتادن زود هنگام دندان شیری جلوگیری کرد.
در مورد دندانهای دائمی، در صورت بروز آبسه، باید زوتر آن را مورد بررسی قرار داد. اما در بسیاری از موارد، کشیدن دندان دائمی برای درمان آبسه ضروری نیست و میتوان با استفاده از روشهای درمانی دیگر به درمان آن پرداخت. در کل، آمار نیز نشان میدهد که دندانهای شیری، نسبت به دندانهای دائمی بیشتر کشیده میشوند.
به همین دلیل، بهتر است دندانهای شیری را همیشه مورد توجه و نظارت دقیق قرار داد تا در صورت بروز مشکل، با استفاده از روشهای مناسب، به درمان آنها پرداخت و از هرگونه مشکل زودهنگام جلوگیری کرد.
آبسه دندان مزمن
آبسه دندان مزمن نسبت به آبسه حاد، کمتر درد دارد. علائم آبسه مزمن شامل کاهش درد نسبت به آبسه حاد، فیستولهای تخلیه چرک و ضایعه در کلیشه رادیوگرافی است. درمان این نوع آبسه عموماً نیازی به تجویز آنتیبیوتیک ندارد و با درمان ریشه دندان و یا خارج کردن آن از دهان بهبود مییابد.
آبسه دندان حاد
علائم آبسه دندان حاد شامل تب و درد است که معمولاً بعد از ضربه ضعیف به دندان یا جابجایی دندان رخ میدهد. این علائم با مصرف آنتیبیوتیک توسط دندانپزشک و یا خارج کردن پالپ آلوده دندان که عامل عفونت است، تسکین مییابد. همچنین با تخلیه عفونت از طریق خارج کردن دندان (در دندانهای شیری کودکان) و یا لثه، و یا برداشتن قسمت پوسیدگی دندان و سقف اتاقک پالپ دندان شیری، درد آبسه کاهش مییابد.
آبسه دندان شیری کودکان
در صورتی که درمان آبسه دندان شیری کودک انجام نشود، عفونت ممکن است به دندان دائمی زیرین آسیب برساند و با تداخل در تشکیل مینای دندان دائمی، باعث بروز شکل بد و نامتعارف و در بعضی موارد ازدیاد نمودار رشد آن میشود. بهترین راه برای درمان آبسه و عفونت دندان، مراجعه به دندانپزشک اطفال با تجربه میباشد. اگر فرزند شما با مشکلات عفونت و آبسه دندانی مواجه شده است، پیشنهاد میدهیم که به دندانپزشک اطفال خوب مراجعه کنید.
مراقبت های بعد از روکش دندان شامل چه نکات و مواردی می باشد؟
عفونت دندان چیست؟
هنگامی که دندان پوسیده و آسیب دیده بدون درمان رها شود، دچار عفونت میشود که با نام عفونت ریشه دندان شناخته میشود و در حد فاصله بین خط لثه و استخوان فک ایجاد میشود. اگر این عفونت درمان نشود، میتواند به سایر نقاط بدن گسترش یابد و مشکلات جدی را به دنبال داشته باشد.
آغاز عفونت دندان با درد دندان شروع میشود. در صورتی که پوسیدگی بسیار شدید باشد، عصب مرکزی دندان درگیر خواهد شد. اگر بدون درمان مناسب ادامه یابد، دندان عفونی خواهد شد و ناحیه ریشه در استخوان فک کیست خواهد داشت. در برخی موارد، کیست به داخل دهان باز خواهد شد و باعث عفونت حفره داخلی میشود.
در این شرایط، بیمار باید به زودی به دندانپزشک مراجعه کند. درمان عفونت دندان با کیست کوچک، با انجام عمل ریشه کشی انجام میشود. اما اگر کیست بزرگ باشد، باید با جراحی کوچک برداشته شود.
دلایل عفونت دندان
عفونت دندان به دلیل وجود باکتریهای مضر در دهان ایجاد میشود. باکتریهای مضر معمولاً از طریق شکستن دندان و یا نفوذ به طبقههای عمیقتر دندان، وارد سیستم داخلی دندان میشوند و باعث ایجاد التهاب میشوند. بعضی از علل شایع عفونت دندان عبارتاند از:
- شکستن دندان
- ترمیمهای پوسیده
- برداشتن پروتز دندان
- نفوذ باکتری به داخل دندان
اگر می خواهید که بیشتر با این مشکل لثه آشنا شوید، با ما در این مطلب همراه باشید.
علائم عفونت دندان
با بروز عفونت دندان، شایعترین علائم شامل درد و التهاب میباشند. دندان درد معمولاً انواع متفاوتی دارد و ممکن است آنقدر حاد باشد که شب شما را بیدار کند. بعضی از علائم دیگر عفونت دندان عبارتاند از:
- خونریزی لثه
- درد ضرباندار دندان
- بوی بد دهان
- تورم در لثهها
درمان عفونت دندان
درمان عفونت دندان بستگی به میزان شدت عفونت دارد. برای عفونت دندان سطحی، پاک کردن دندان و استفاده از آنتیبیوتیکهای دهانی میتواند کافی باشد. در صورتی که عفونت بسیار شدید باشد و درد شدیدی داشته باشید، ممکن است پزشک شما آنتیبیوتیکهای تزریقی و یا عمل جراحی را به شما توصیه کند. بعضی از روشهای درمانی دیگر عبارتند از:
- ترمیم پوسیدگی و پر کردن دندان
- عملهای جراحی مانند جراحی لثه، جراحی ریشه و یا کشیدن دندان
- تزریق آنتیبیوتیک در دندان
اگر عفونت دندان دارید، مراجعه به دندانپزشک در اسرع وقت برای جلوگیری از انتشار هر نوع عفونت به بافت های مجاور و سایر بخش های بدن بسیار بسیار مهم است.
علائم آبسه و عفونت دندان چیست ؟
آبسه و عفونت دندان با علائمی مشابه همراه هستند. در زیر علائم مشترک آنها را بررسی میکنیم:
- درد شدید و ناگهانی در دندان
- بیحسی یا درد در لثه
- تورم و آبسه در ناحیه دندان
- شکستگی یا شکستن دندان
- خروج مایع یا خون از دندان
علل بروز آبسه و عفونت دندان
این بیماری میتواند به دلایل متعددی ایجاد شود. عموماً عفونت دندان به دلیل رشد مستقیم باکتریها از پلاک دندانها یا ریشههای عمیق دندان در بافتهای نرم و استخوانهای نگهدارنده صورت و گردن بروز میکند. در این شرایط، باکتریها باعث ایجاد التهاب و عفونت در دندان میشوند و میکروبهای موجود در پلاک دندان باعث التهاب لثه و جدا شدن آن از دندان میشوند. به همین دلیل، در فضای بین دندان و لثه، آبسه ایجاد میگردد. برای پیشگیری از این عارضه، بهتر است به شستشوی منظم دهان و دندانها و جرمگیری دندانها توجه کنید. همچنین، در صورت بروز علائمی مانند درد دندان، بوی بد دهان، خونریزی لثه، تورم و آبسه، بهتر است به متخصص دندانپزشکی مراجعه کنید تا از عوارض بیشتر جلوگیری شود.
واتر فلاسر چیست؟مزایا و معایب آن. هیچ چیزی مانند یک لبخند زیبا و دلنشین، باعث جذابیت چهره یک فرد نمیشود.
روشهای درمان آبسه دندان
درمان آبسه با عصب کشی دندان
یکی از روشهای رایج برای درمان آبسه عصب دندان، عصب کشی است. در این روش،متخصص درمان ریشه دندان در بخش تاج دندان، پوسیدگی و عفونت را برطرف کرده و سپس طول کانالهای ریشه دندان را تعیین کرده و داخل آن را با استفاده از ابزار ویژه تمیز و خالی میکند. سپس عصب دندان را خارج و داخل کانال دندان را تمیز کرده و با استفاده از مواد مخصوص آبسه دندان، کانال دندان را پر میکند تا درمان آبسه دندان انجام شود.
درمان آبسه با کشیدن دندان
در مواردی که عفونت شدید در دندان رخ نداده باشد، معمولاً میتوان با مصرف آنتیبیوتیک، میزان عفونت را کاهش داد. اما در شرایطی که دندان به طور کامل عفونی شده و دیگر نمیتوان آن را نجات داد، کشیدن دندان ضروری میشود. برای این کار، دندانپزشک یک سوراخ کوچک در لثه ایجاد میکند تا مایع آبسه دندان بهطور مناسب تخلیه شود. سپس دندان کشیده میشود. با این حال، در مواردی که کشیدن دندان انجام میشود، مراقبتهای لازم باید انجام شود.
کشیدن دندان عفونی امکان پذیر است؟
پیشگیری: چطور از بروز آبسه و عفونت دندان جلوگیری کنیم؟
رعایت بهداشت دهان و دندان همیشه بهترین راه برای جلوگیری از بروز هر گونه بیماری چه داخل حفره دهان و چه در سایر بخشهای دیگر بدن است. بنابراین بهتر است برای پیشگیری از آبسه دندان و لثه، اقدامات بهداشتی زیر را با دقت دنبال کنید:
- فرقی نمیکند مسواک برقی باشد یا دستی، در هر صورت روزانه 2 بار دندانهای خود را با خمیر دندان حاوی فلوراید تمیز کنید.
- مسواک یا سری مسواک استفاده شده خود را بعد از هر 3 تا 4 ماه تعویض کنید.
- هر روز در کنار مسواک زدن از نخ دندانها برای تمیز کردن فضای بین دندانهای خود کمک بگیرید.
- برای کمک به جلوگیری از تشکیل پلاک و پوسیدگی دندان، روزانه از دهانشویه فلوراید یا ضد عفونی کننده استفاده کنید.
- چکاپهای دورهای دندانپزشکی شامل جرمگیری دندان، رادیوگرافیهای تشخیصی و معاینات روتین را از دست ندهید.
- اغلب آب حاوی فلوراید بنوشید
- رژیم غذایی متعادل و سالم داشته باشید و مصرف قند را کاهش دهید.
شما به دندانپزشک خود مراجعه کردید و متوجه شدید که کیست دندان دارید؟ اکنون چه کاری باید انجام دهید؟
سوالات متداول
بله، آبسه و عفونت دندان در بعضی موارد میتواند بدون درد باشد، اما عموماً با درد همراه است.
بله، آبسه و عفونت دندان در بعضی موارد ممکن است خود به خود بهبود پیدا کند، اما در صورتی که برای بیش از چند روز ادامه داشته باشد، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید.
بله، مصرف غذاهای شیرین میتواند باعث بروز آبسه و عفونت دندان شود، بنابراین باید از مصرف این نوع غذاها کاسته شود.
علائم عفونت دندان شامل درد دندان، تورم و قرمزی در ناحیه دندان، حساسیت به سرما یا گرما، تحریک پذیری و خونریزی لثه است.
کلام آخر
آبسه دندان یک نوع عفونت باکتریایی می باشد که ممکن است برای هر فردی پیش آید و می تواند بسیار دردناک باشد. بر اثر عوامل مختلفی کیسه ای حاوی باکتری ها و چرک، درون دهان ایجاد می شود که اگر درمان نشود می تواند باعث عفونت های بیشتر و بروز مشکلات بدتری شود.
ویزیت آنلاین و رایگان
امکان طرح سوال و مشکل دندانپزشکی در واتس اپ و دریافت پاسخ
در برخی مواقع دلایلی مانند تجمع باکتریها، آسیب و وارد شدن ضربه به دندان و عدم رعایت بهداشت سبب درگیر شدن عصب دندان میشود، در این مواقع علائم عفونت دندان بروز پیدا کرده و میتواند مشکلات مختلفی از جمله ورم لثه، از بین رفتن تاج دندان و التهاب و تورم را برای افراد به وجود بیاورد. در صورت بروز هرگونه مشکل ذکر شده شما باید باید هرچه سریعتر نسبت به درمان آنها اقدام کنید. کلینیک تخصصی پاسارگاد در راستای مسئولیت مدنی و پزشکی خود درباره ارتقا سلامت و بهداشت دهان و دندان اقدام به راهاندازی امکان ویزیت و مکالمه با پزشکان خود را در پیامرسان واتساپ مهیا کرده است.
کلینیک دندانپزشکی پاسارگاد، به صورت آنلاین، اقدام به ویزیت رایگان مراجعانی می کند که نیازمند درمان بوده ولی امکان مراجعه حضوری ندارند. این ویزیت آنلاین، از طریق تماس تصویری یا پیام متنی صورت میگیرد. تعدادی از متقاضیان به صورت تخصصی و در یک فضای کاملاً دوستانه توسط دکتر روشن طلب ویزیت و معاینه خواهند شد.
4 دیدگاه در ”آبسه دندان چیست؛ علل، علائم و درمان آن“